Internet, privacy en openheid
In de titel zit voor velen een contradictie of op zijn minst een paradox.Toch is het een logische combinatie van woorden en de basis voor dit artikel.
Van alle strijdmiddelen die ons burgers ter beschikking staan is openheid is de grootste bedreiging voor de gevestigde orde. Het beste bewijs is wel geleverd door WikiLeaks en Aaron Swartz (zie docu op Youtube), die zelfs tot zelfmoord werd gedreven. Aan het einde van de docu zegt iemand echter terecht dat ‘de oude orde Aaron heeft vermoord’. Ik zat met dikke tranen in mijn ogen te kijken. Mijn oudste zoon is van zijn leeftijd en ik herkende mezelf regelmatig, in alle bescheidenheid uiteraard. Mijn bijdragen als Vinisva, GezondVerstandBurger of privé mens vallen volledig in het niet met de stappen die Aaron heeft gezet. Toch probeer ik continu ook mijn steentjes bij te dragen. De strijd die Aaron Swartz voerde voor openheid ondersteun ik graag van harte! Met o.a. RSS, InfoBase (voorloper van Wikipedia) en Reddit had Aaron als jongeling al een duidelijk beeld over distributie en openheid van informatie. Ook had hij de hand in Creative Commons, een open en moderne variant op het gebied van copyright en intellectueel eigendom. Aaron startte met een gebundelde roep om vooruitgang middels Demand Progress. De Open Access beweging volgt zijn voetsporen en staat voor openheid van met name wetenschappelijke informatie. Kortom, er moet een standbeeld komen voor Aaron Swartz!
Privacy is voor mij een zeer hoog geschat goed en als computer en internet poweruser probeer ik me derhalve zo goed mogelijk in te dekken tegen allerlei mogelijke onzin die over me heen wordt gestort en tracht ik meestal mijn sporen zo goed mogelijk te verhullen of achteraf te wissen. Ik wil gewoon niet dat mensen zonder mijn toestemming (want daar draait het allemaal om!!) iets op mijn harddidsk of scherm zetten of mijn schreden op de voet volgen. Ik bepaal zelf wel wat en aan wie ik mijn stappen openbaar wil maken! In de jaren ’80 en ’90 waren de meeste computergebruikers wel zo’n beetje uit hetzelfde hout gesneden. Het respecteren van privacy was gewoon géén issue, het was er gewoon! De wereld is in dit millennium op dat gebied drastich veranderd sinds 9/11, G.W. Bush en de Patriot Act. Angst is sinds mensenheugnis het beste gijzelmiddel voor machthebbers en machtwillers. Mensen laten zich wijs maken dat het opgeven van hun privacy de oplossing is in de strijd tegen terrorisme. Hackers en voorvechters van openheid kunnen door het establishment makkelijk worden weggezet als boze trollen die de zaak willen saboteren. De gemiddelde burger snapt toch geen ene jota van computers en internet. Het zou tijd worden om kennis en vaardigheden op ICT-gebied met een flinke paplepel in te brengen.
Vooralsnog moet de mensheid het maar doen met tips en truuks van gevorderde gebruikers. Het is aan hen zelf om adviezen al dan niet op te volgen. Ook hier wil ik mijn steentje hebben bijgedragen. Vandaar dat ik eindig met een kort overzichtje van simpele maatregelen om privacy enigszins tot vrij stevig te waarborgen. Details over hoe en wat voeren hier te ver. Neem contact op als je meer wilt weten. In een oplopende mate van het dichtspijkeren van privacy gaten en kieren in een Windows omgeving:
- Surf anoniem
- Check regelmatig je IP-adres, bijvoorbeeld via deze website.
- Download, installeer en gebruik een browser die anonimiteit bieden. Let wel, de meest gebruikte bladeraars (Internet Explorer, Edge, Google Chrome en Firefox) gaan niet ver genoeg! Een prima alternatief is de TOR-browser, maar ook de meest recente versie van Opera heeft een gratis VPN optie ingebouwd. Binnen de browser ben je nu behoorlijk veilig bezig. Je surfacties worden gemaskeerd.
- Extra zorg moet er wel zijn voor het feit dat geen of zo weinig mogelijk gegevens worden opgeslagen (cookies etc.) en scripts kunnen worden gestart. Het zijn allemaal mogelijke bronnen om jouw privacy te breken. Via Instellingen kun je vaak kiezen om helemaal geen gegevens op te slaan of alleen tijdens de actuele sessie, waarna bij aflsuiten alles wordt gewist. In deze situatie ben je NIET beschermd buiten de browser!
- Elke browser heeft zijn eigen extensies of add-ons. Check je eigen versie voor handigheidjes die advertenties, popups en andere vormen van door jou niet gewenst gedrag minimaliseren of zelfs blokkeren.
- Installeer een VPN, zoals bijvoorbeeld Ivacy. Voordeel hievan is dat op een lager niveau de beschermlaag wordt neergelegd. Zodoende moeten ALLE programma’s, dus niet alleen je internet browser, via deze weg naar buiten. Soms erg handig omdat applicaties – ook tijdens gebruik! – in toenemende mate contact zoeken met hun thuisbasis middels internet.
- Werk vanuit je eigen ‘panic room’
- Meest simpele handeling om ongewenst bezoek (in en uit) te voorkomen is het fysiek afkoppelen van je internetverbinding. Hiertoe kun je op je netwerkverbinding klikken (in het Syteemvak) en de verbinding (tijdelijk) verbreken. Als gevorderde kun je dat ook softwarematig oplossen. Ikzelf gebruik hiervoor o.a. het programma NetSetMan en schrijf zo nodig enkele eenvoudige ‘DOS-batchfiles’.
- Installeer en gebruik een USB stick met TAILS. Een 4 of 8 Gb exemplaar volstaat. Steek de USB stick in een laptop of computer en start op via deze USB stick. Vanaf dat moment heb je een volledig anoniem besturingssysteempje én een TOR-versie als internetbrowser.
Niet verwonderlijk hebben met name grote jongens als Facebook en Google heel veel moeite met het versluieren van jouw gegevens. Hun business model is namelijk gebaseerd op een zo duidelijk mogelijk gebruikersprofiel dat wordt gekoppeld aan gerichte advertenties. Zo draait Facebook de zaak zelfs om. Als je inlogt terwijl je een ander IP-adres gebruikt, vraagt Facebook of jij het wel bent. Zogenaamd om jou te beschermen tegen misbruik. Vervolgens moet jij Facebook vertellen of jij het bent of niet. Zo nee, dan kun je niet inloggen! Ik kan het niet anders zien dan een verwurging … Google (= Whatsapp, Youtube, Android, Instagram !!!!!) is er wellicht nog wel meer op gericht om jouw profiel zo goed mogelijk vast te pinnen, inclusief IP-adres en locatie.
Met genoemde stappen kom je een heel eind. O ja, we zitten in Nederland, dus ik moet het nog even over de prijs hebben. Op mijn Ivacy VPN-omgeving na zijn het allemaal gratis oplossingen! Laat ik eindigen met de mededeling dat ik me behoorlijk op mijn gemak voel, ondanks de dreiging van dom beleid vanuit Den Haag, EU of zelfs VS. Nee, standaard hoef ik me nergens voor te verbergen, maar ik bepaal liever zelf wat ik wil prijsgeven. Het uitgangspunt is simpel: ik wil baas blijven op mijn locatie, inclusief IP-adres …